პროექტები

პროექტის გეგმა

სასწავლო პროექტის გეგმა

72-საჯარო სკოლა

პროექტის სახელწოდება: ქართული ხუროთმოძღვრული ძეგლების პროპორციები.

პროექტის მთავარი თემა: ქართული ხუროთმოძღვრების ნაგებობების ზოგადი და ცალკეული ნაწილის პროპორციების, სიმეტრიისა და შეფარდებების მათემატიკური ფორმულები.

პროექტის აქტუალობა: ძეგლებს, როგორც ხალხთა ასწლოვანი ტრადიციების ცოცხალ მოწმეებს, აწმყოში გადმოაქვთ წარსულის სულიერი გზავნილები. ამიტომ კაცობრიობა ძეგლებში საერთო მემკვიდრეობას ხედავს და მომავალი თაობებისთვის მათ შენარჩუნებას საერთო პასუხისმგებლობად აღიქვამს. ქართული ხუროთმოძღვრული ძეგლების უმეტესი მათგანი ნანგრევების სახითაა შემორჩენილი და საჭიროებს რესტავრაციას. ეს კი დღის წესრიგში აყენებს მათი თავისებურებების ცოდნას, მათი ფუნქციების, ესთეტიკური და ისტორიული ღირებულების დაცვასა და შენარჩუნებას. გამომდინარე აქედან, თუკი ჩვენ, მაგალითად, ვახორციელებთ რომელიმე არქიტექტურული ძეგლის რესტავრაციას, უნდა დავიწყოთ იქიდან, რომ მოვახდინოთ საუკუნეების მიღმა მოქმედი არქიტექტურის აზროვნების რეკონსტრუქცია და გავერკვეთ, რა პროპორციულ სისტემებს ფლობს მისი რეპერტუარი, სად პოულობს მოდულს და როგორ მოდის მასთან კორელაციაში მეტროლოგიური ზღვარი.  ეს არის ის საფუძველი, რომელიც არქიტექტურულ განათლებას, არქიტექტურულ ერუდიციას სჭირდება.

პროექტის მიზნები: მოსწავლე შეძლებს:

ü  მოიძიოს, გაეცნოს, შეაფასოს  და გამოიყენოს არქიტექტურული პროპორციების კვლევისადმი მიძღვნილი ნაშრომები  და თეორიები;

ü  გამოკვეთოს და გაანალიზოს ქართული ხუროთმოძღვრების კონკრეტული ძეგლის განვითარების თავისებურებები, როგორც ისტორიის, ასევე მათემატიკის თვალსაზრისით;

ü  დაადგინოს  გეომეტრიულ ფიგურის ზომებს შორის დამოკიდებულების ტიპი და ეს  დამოკიდებულება გამოიყენოს ნაგებობების გეომეტრიული ფორმის განსაზღვრისათვის;

ü  აუდიტორიისა და საპრეზენტაციო მასალის მიხედვით შეარჩიოს პრეზენტაციის ფორმა და დამხმარე საშუალებები, მათ შორის, საინფორმაციო ტექნოლოგიები.

 მონაწილეთა ასაკი: 15-16 წელი

ვადები/ხანგრძლოვობა: 7 კვირა

მოსალოდნელი შედეგები/პროდუქტები, რაც შეიძლება შეიქმნას:  წინარე ცოდნის კონსტრუირების ტესტი; საინფორმაციო ბუკლეტები; პროექტის განხორციელების გეგმა, მოსწავლეთა მიერ შემუშავებული;   მოსწავლეთა მიერ გაკეთებული ჩანაწერები, დაკვირვების ჟურნალი; თვითშეფასების კითხვარი;  კონკრეტული ძეგლების მაკეტები; ბლოკსქემები (დღეისათვის შემუშავებულია ალგორითმი, რომელიც საშუალებას იძლევა   უკვე არსებული ჯვარ-გუმბათოვანი  ძეგლების ანალოგიური პროპორციებით ჩატარდეს ახალი ძეგლების გრაფიკული კომპიუტერული პროექტირება); პრეზენტაციები და გაზეთები.

პროექტისათვის საჭირო ძირითადი რესურსები: 

ü  ტექნიკური უზრუნველყოფა:  საკონფერენციო აღჭურვილობა,  საბეჭდი მანქანა/პრინტერი, პროექტორი, კომპიუტერი (ები), ინტერნეტკავშირი.

ü  პროგრამული უზრუნველყოფა:  ვორდის პროგრამა, ფოტო/სურათების დამუშავება, ელფოსტის     პროგრამა, ინტერნეტძიება.

ü  ბეჭვდითი მასალები:  მაია. კაჭარავა. XI საუკუნის ქართული ჯვარ-გუმბათოვანი ძეგლების პროპორციები(2014); ნინო კიღურაძე, გიორგი სანიკიძე, ლევან გორდეზიანი, გიორგი ოთხმეზური, ლალი ფირცხალავა. ისტორია, X, შპს „ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა - ქართული ბიოგრაფიული ცენტრი“ (2012); გ. გოგიშვილი, თ. ვეფხვაძე და სხვ. მათემატიკა, X, გამომცემლობა ინტელექტი (2012).

ინტერნეტ რესურსები:  https://www.georoyal.ge/?MTID=5&TID=43

http://www.dzeglebi.ge/statiebi/istoria/vaxtang_jobadze.html

http://metra.ge/ge/blog/post/34_zaha-hadidis-roli-tanamedrove-arqiteqturashi

http://www.nplg.gov.ge/dlibrary/collect/0002/000825/Dis.Kh.M..pdf

https://sites.google.com/a/iliauni.edu.ge/okros-kveta/.../-okros-kveta-arkitekturash

პროექტის მსვლელობა.

აქტივობა 1. პროექტისათვის მზადება. პროექტის დაწყებამდე მოსწავლეებს შევთავაზებ ისტორიის სახელმძღვანელოსა და ინტერნეტის საშუალებით მოიძიონ ინფორმაცია ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლების შესახებ,  შეაფასონ მათი ღირებულება და ასევე, ძეგლის დღევანდელი მდგომარეობა. ამის შემდეგ ვისაუბრებთ იმის შესახებ, რომ ქართველი ხალხის საუკეთესო თვისებები ყველაზე მკაფიოდ მის მხატვრულ-კულტურულ შემოქმედებაში თვალსაჩინოვდება, რომელშიც პოეზიასა და მუსიკასთან ერთად ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ადგილი საეკლესიო აღმშენებლობას უჭირავს. ამ ასპექტში აქტუალურ თემას წარმოადგენს უძველესი ხუროთმოძღვრული ძეგლების რესტავრაცია-შენება, რაც თავისთავად გულისხმობს ძეგლების კვლევას მათი არქიტექტურულ-კონსტრუქციული, კომპოზიციური მიმართულებით; პროპორციული გადაწყვეტის შემოქმედებითი მეთოდებისა და ხერხების დადგენას.

ამის შემდეგ დავსვამ პრობლემას: რა სახის პარალელის გავლება შეიძლება მათემატიკასა და ხუროთმოძღვრულ ძეგლებს შორის? პრობლემის უკეთესად  გააზრების მიზნით მოსწავლეებს დავავალებ მოისმინონ ალექსანდრე ჩუბინიძის ლექცია „არქიტექტურა და მათემატიკა“ და ნახონ ვიდეო  სივრცული ფიგურები“.

აქტივობა 2. პროექტის დაწყება. მომდევნო შეხვედრაზე გავმართავთ დისკუსიას,   შევარჩევთ პროექტის სახელწოდებას და ჩამოვწერთ თემატურ კითხვებს:

●      რა როლი უკავია გეომეტრიულ ფიგურებს არქიტექტურაში?

●      რომელი გეომეტრიული ფიგურები გამოიყენება არქიტექტურაში?

●      რა კავშირია სივრცით და ბრტყელ გეომეტრიულ ფიგურებს შორის?

●      რა არის ორთოგონალური  გეგმილი?

●      რა როლი აქვს პროპორციებს არქიტექტურულ-სივრცითი ფორმების ზომათა ერთიან თანაფარდობაში მოსაყვანად?

თემატური კითხვების გარჩევის შემდეგ, ჩამოვაყალიბებთ შინაარსობრივ კითხვებს; მოსწავლეებს გავაცნობ პროექტის სასწავლო მიზანს; ასევე, რა მოლოდინი მაქვს ამ პროექტის განხორციელებით:

●      პროექტით სწავლება მოსწავლეს საშუალებას მისცემს წარმოაჩინოს თავისი შესაძლებლობები;

●      დაეხმარება დაფიქრდეს და გააკეთოს დასკვნა, რომ თანამედროვე ეპოქაში მათემატიკა ცხოვრების განუყრელი ნაწილია;

●      დაეხმარება უფრო ღრმად გაიაზროს შესწავლილი მასალა;

●      გამოუმუშავდება გუნდური მუშაობის უნარი;

●      დაეხმარება ისწავლოს აუდიტორიისათვის გასაგები ფორმით პრობლემის ჩამოყალიბება;

●       გამოუმუშავდება მსჯელობის უნარი.

აქტივობა 3. მოცემული პროექტის განხორციელება საჭიროებს მათემატიკის გარკვეული საკითხების ცოდნას. მოსწავლეთა გამოწვევის მიზნით მიმოვიხილავ იმ გეომეტრიულ ფიგურებს, რომლებიც არქიტექტურაში ყველაზე ხშირად გამოიყენება: კვადრატული ფორმა, ეგვიპტური სამკუთხედები, წრიული ფორმა, მრავალკუთხა ფორმა, მოცულობითი ფორმები: მართკუთხა პარალელეპიპედური ფორმა, ცილინდრული ფორმა, პირამიდული ფორმა, კონუსური ფორმა, სფერული ფორმა.

აქტივობა 4. პროექტის მსვლელობა. თითოეულ მოსწავლეს დავურიგებ კითხვარს (დანართი 1), რომელშიც ისინი მიუთითებენ მათთვის საინტერესო ძეგლს. შევსებული კითხვარების მიხედვით შევარჩევთ კონკრეტულ ქართულ ძეგლებს. შემდეგ მოსწავლეებს შევთავაზებ შექმნან ჯგუფები, აირჩიონ ჯგუფის ხელმძღვანელი და მათთვის საინტერესო ძეგლებიდან ერთ-ერთი. არჩეული ძეგლის ირგვლივ ჯგუფმა უნდა მოიძიოს ინფორმაცია და ძეგლი შეისწავლოს, როგორც ისტორიული, ასევე მათემატიკის კუთხით. აქვე აღვნიშნავ, რომ დასაშვებია დავალების ინდივიდუალური შესრულება. იმის შესამოწმებლად, თუ რამდენად გაიგეს მოსწავლეებმა დავალების არსი მათ დავავალებ შეადგინონ სამუშაო გეგმა, ჩამოწერონ მათემატიკის ის საკითხები, რომელთა ცოდნა ხელს შეუწყობს დავალების წარმატებით განხორციელებას. საბაზისო ცოდნას შევამოწმებ საშინაო დავალების (დანართი 2) შესრულებით. როდესაც დავრწმუნდები, რომ ჯგუფს გააჩნია სათანადო ცოდნა, მოსწავლეებთან ერთად შევადგენ პროექტის შეფასების რუბრიკას. შეფასების კრიტერიუმებს ძირითადად შევადგენთ შემდეგი საკითხების ირგვლივ: შინაარსის ცოდნა, საჭირო მათემატიკური ცოდნის დასაბუთება, გრაფიკული ილუსტრაცია და დიზაინი, მათემატიკური ფორმულების სწორად გამოყენება და ჯგუფის თითოელი წევრის წვლილი პროექტის შესრულების დროს.

ჯგუფის ხელმძღვანელებს დავავალებ, პროექტის მსვლელობის დროს, აწარმოონ დაკვირვების დღიური, რომელშიც აღწერენ პროექტის შესრულების ეტაპებს.

პროექტის მსვლელობის დროს კლასში რეგულარულად განვიხილავთ ჩანაწერებს, დავსახავთ პრობლემის (არსებობის შემთხვევაში) გადაჭრის გზებს და მოსწავლეებს საჭიროებისამებრ მივცემ მითითებებს.

აქტივობა 5. პრეზენტაციის მომზადება.

დაწვრილებით განვიხილავთ თითოეული ჯგუფის მიერ შესრულებულ სამუშაოს. შემდეგ მოსწავლეები შეუდგებიან სლაიდშოუს/ფორმატის მოამზადებას 10-15 წუთიანი პრეზენტაციისათვის. მოსწალეებს მივცემ მითითებას იმის თაობაზე, რომ მათ გაამახვილონ ყურადღება შემდეგ საკითხებზე:

✓     პრეზენტაცია უნდა პასუხობდეს პროექტის  კითხვას – რა სახის პარალელის გავლება შეიძლება მათემატიკასა და ხუროთმოძღვრულ ძეგლებს შორის?

✓     პრეზენტაცია უნდა პასუხობდეს პროექტის თემატურ კითხვებს.

✓     პრეზენტაცია უნდა იყოს წარმოდგენილი აუდიტორიისათვის მისაღები ფორმით.

აქტივობა 6. პრეზენტაციის წარდგენა.

პრეზენტაციის დღეს მოსწავლეები გააკეთებენ პრეზენტაციებს; დასვამენ კითხვებს თითოეული ჯგუფის მიერ შესრულებული თემის შესახებ. უპასუხებენ დამსწრე საზოგადოების კითხვებს. მოსწავლეები, რომლებიც აქტიურად იყვნენ ჩართული პროექტის შესრულებაში დაჯილდოვდებიან სიგელებით.

აქტივობა 7. პროექტის დასრულება.

პრეზენტაციის დამთავრების შემდეგ დავსვამ შეკითხვას: რით იყო გამორჩეული პროექტი?  მოვისმენ პასუხებს, გავმართავთ დისკუსიას.

ბოლოს, მოსწავლეებს შეავსებენ   თვითშეფასების კითხვარს (დანართი 4). რომელიც დაგვეხმარება ახალი პროექტის უფრო ეფექტურ შესრულებაში.

საგნებთან/საგნობრივ ჯგუფებთან/ეროვნულ სასწავლო გეგმასტან კავშირი:

მათემატიკა

მათ.X.8.          მოსწავლეს შეუძლია დისკრეტული მათემატიკის ელემენტების გამოყენება პრობლემის გადაჭრისას.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

·   ადეკვატურად იყენებს სიმრავლურ ტერმინებს და ცნებებს, მათ შორის რეალური ვითარების მოდელირებისას ან აღწერისას.

მათ.X.9.          მოსწავლეს შეუძლია გეომეტრიულ ფიგურათა წარმოდგენისა და დებულებათა ფორმულირების ხერხების გამოყენება.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

·   აღწერს გეომეტრიულ ობიექტებს და მათ გრაფიკულ გამოსახულებებს შესაბამისი ტერმინოლოგიის გამოყენებით;

მათ.X.11.        მოსწავლეს შეუძლია ობიექტთა ზომებისა და ობიექტთა შორის მანძილების მოძებნა.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

·   ობიექტთა ზომებისა და ობიექტთა შორის მანძილების დასადგენად (მათ შორის რეალურ ვითარებაში) იყენებს ფიგურათა (მრავალკუთხედების, წრეების/წრეწირების) მსგავსებას და დამოკიდებულებებს ფიგურის ელემენტების ზომებს შორის;

·   იყენებს კოორდინატებს სიბრტყეზე გეომეტრიული ფიგურის ზომების დასადგენად.

მათ.X.9.   მოსწავლეს შეუძლია გეომეტრიულ ფიგურათა წარმოდგენისა და დებულებათა ფორმულირების ხერხების გამოყენება.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

• აღწერს გეომეტრიულ ობიექტებს და მათ გრაფიკულ გამოსახულებებს შესაბამისი ტერმინოლოგიის გამოყენებით;

მათ.X.11.   მოსწავლეს შეუძლია ობიექტთა ზომებისა და ობიექტთა შორის მანძილების მოძებნა.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

• ობიექტთა ზომებისა და ობიექტთა შორის მანძილების დასადგენად (მათ შორის რეალურ ვითარებაში) იყენებს ფიგურათა (მრავალკუთხედების, წრეების/წრეწირების) მსგავსებას და დამოკიდებულებებს ფიგურის ელემენტების ზომებს შორის;

• იყენებს კოორდინატებს სიბრტყეზე გეომეტრიული ფიგურის ზომების დასადგენად.

ისტორია

ისტ.X.7. მოსწავლეს  შეუძლია  ისტორიული კვლევის დაგეგმვა და ჩატარება.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

• დამოუკიდებლად ან მასწავლებლის დახმარებით ირჩევს საკვლევად მისთვის საინტერესო ისტორიულ საკითხს, მაგალითად, არქიტექტურულ ძეგლებს;
• საჭიროების შემთხვევაში მოიძიებს და იყენებს ინფორმაციას ვიზუალური,  აუდიო/ვიდეო/კინო მასალისა და ინტერნეტ-რესურსის, ასევე ლიტერატურული წყაროების საშუალებით(ფოტოები, ნახატები, ფრესკები, არქიტექტურული ნაგებობები);
• კვლევის შედეგებს რეგულარულად აცნობს მასწავლებელს და ითვალისწინებს მის შენიშვნებს.

21-ე საუკუნის უნარ-ჩვევები

კრიტიკული აზროვნება და პრობლემების გადაჭრა

·           საღი მსჯელობა და აღქმა;

·           მიზნობრივი კითხვების ფორმულირება და დასმა სხვადასხვა მოსაზრების

გასაცნობად და უკეთესი გადაწყვეტილებების მისაღებად;

·           ინფორმაციის კლასიფიკაცია, ანალიზი და სინთეზირება პრობლემის გადასაჭრელად და

კითხვებზე პასუხების გასაცემად.

კომუნიკაცია და თანამშრომლობა

·           იდეებისა და აზრის ნათლად და ეფექტურად გამოხატვა წერილობითი თუ სიტყვიერი ფორმით;

·           სხვადასხვა ჯგუფთან ეფექტური მუშაობის უნარის დემონსტრირება.

საინფორმაციო წიგნიერება

·           ინფორმაციის ეფექტურად და ეფექტიანად მოპოვება, კრიტიკული და კომპეტენტური შეფასება,.

ისტ(ინფორმაციულ-საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების)წიგნიერება

·           ტექნოლოგიის გამოყენება, როგორც ინფორმაციის კვლევის, ორგანიზების, შეფასებისა და კომუნიკაციის საშუალების. ინფორმაციის ხელმისაწვდომობისა და გამოყენების ეთიკური/იურიდიული საკითხების საფუძვლიანი ცოდნა.

ინიციატივა და დამოუკიდებელი მუშაობა

·           ინიციატივის გამოჩენა, უნარ-ჩვევების პროფესიულ დონეზე დახვეწის მიზნით;

·           დავალებების განსაზღვრა, პრიორიტეტების მინიჭება და შესრულება პირდაპირიზედამხედველობის გარეშე;

·           დროის და სამუშაო დატვირთვის ეფექტური განკარგვა.

პროექტის ხელმძღვანელი (მასწავლებელი): ანა ფურცელაძე

ხელმძღვანელი ელ ფოსტა: purceladze.ann@mail.ru

პროქქტის ვებგვერდი (ბლოგი): Purceladze6405.blogspot.com

                                                   

დანართი 1.

კითხვარი

პროექტი: „ქართული ხუროთმოძღვრული ძეგლების პროპორციები“

გვარი

სახელი

რომელ ძეგლს ირჩევთ?

რა მიზნით ირჩევთ?

რას ანიჭებთ უპირატესობას?

დანართი 2

საბაზო ცოდნის შემოწმება

პროექტის სახელწოდება: „ქართული ხუროთმოძღვრული ძეგლების პროპორციები“

უპასუხეთ კითხვებს:

1. რა გეომეტრიული ფიგურებია გამოსახული სურათზე?

2. რა სახის პარალელოგრამია მართკუთხედი?

3. რა სახის მართკუთხედია კვადრატი?

4. რა თვისებები აქვს კვადრატის დიაგონალებს?

5. ტერმინი „კვადრატში ახარისხება“ რა კავშირშია ფიგურასთან − კვადრატთან?

6. რა  სიდიდის მიხედვით ვადარებთ ბრტყელ ფიგურებს? სივრცულ ფიგურებს?

7. როგორ მრავალკუთხედს ეწოდება წრეში ჩახაზული?

8. სივრცეში როგორ წრფეებს ეწოდება პარალელური?

9. პარალელური დაგეგმილების რა თვისებები იცით?

10. ქვემოთ გამოსახული ფიგურებიდან რომლის შლილია მოცემული პირველ ნახაზზე? მეორე ნახაზზე?

გადაწყვიტეთ აგების შემდეგი ამოცანები:

1. მოცემული მონაკვეთის გაყოფა შუაზე;

2.  მოცემული კუთხის გაყოფა შუაზე;

3. მოცემულ წრფეზე მოცემული სიგრძის მონაკვეთის აგება;

4. მოცემულიკუთხისტოლიკუთხისაგება;

5. მოცემულ წერტილზე მოცემული წრფისადმი პარალელური წრფის აგება;

6. მოცემულ წერტილზე მოცემული წრფისადმი პერპენდიკულარის აგება;

7. მოცემული ფარდობით მონაკვეთის დაყოფა;

8., ,  სიგრძის ტოლი მონაკვეთის აგება.

დანართი 3

მოსწავლის თვითშეფასების რუბრიკა

სახელი, გვარი

№		შევძელი	ნაწილობრივ	ვერ შევძელი
1	შევადგინე გეგმა, რომელიც დამეხმარა პროექტის შესრულებაში
2	გადასაჭრელი პრობლემა ჩამოვაყალიბე მათემატიკის ენაზე
3	ჩემი ნაშრომის ირგვლივ ვმსჯელობ ჯგუფის წევრებთან ერთად
4	ჩემი პროექტის მსვლელობის პერიოდში ვაკეთებ შესაბამის ჩანაწერებს
5	შესრულებული ამოცანა წარმოვადგინე აუდიტორიისათვის გასაგები ფორმით